Frequentie en Geluid
stelde deze vraag op 06 maart 2023 om 11:01.Reacties
Nee - niet altijd. Harder zetten betekent meer energie erin stoppen en dat betekent de amplitude van de geluidsgolf groter maken.
Of je dan wel iets hoort hangt af van de gevoeligheid van je oor.
Dat is gevoelig voor een interval aan frequenties (30-20,000 Hz als kind, 60-12,000 Hz als oudere) en die gevoeligheid varieert voor elke frequentie. Het kan dus dat bij een bepaalde frequentie je bij zacht geluid niks hoort maar als harder zetten de gehoorsdrempel overschrijdt, je wel wat hoort.
Maar valt een frequentie buiten het bereik van het oor (bijv. groter dan 20,000 Hz) dan zul je nooit iets horen. Andere dieren, met andere gehoorsdrempels, misschien wel. Zo werkt een hondenfluitje: jij hoort niks, je hond wel. BiNaS tabel 27 geeft de grafische weergave.
Op https://theory.labster.com/hearing-range-dbs/ vind je een schema van wat verschillende dieren kunnen horen (blauw) en in welk interval ze communiceren (praten) - meestal veel kleiner.
Of je dan wel iets hoort hangt af van de gevoeligheid van je oor.
Dat is gevoelig voor een interval aan frequenties (30-20,000 Hz als kind, 60-12,000 Hz als oudere) en die gevoeligheid varieert voor elke frequentie. Het kan dus dat bij een bepaalde frequentie je bij zacht geluid niks hoort maar als harder zetten de gehoorsdrempel overschrijdt, je wel wat hoort.
Maar valt een frequentie buiten het bereik van het oor (bijv. groter dan 20,000 Hz) dan zul je nooit iets horen. Andere dieren, met andere gehoorsdrempels, misschien wel. Zo werkt een hondenfluitje: jij hoort niks, je hond wel. BiNaS tabel 27 geeft de grafische weergave.
Op https://theory.labster.com/hearing-range-dbs/ vind je een schema van wat verschillende dieren kunnen horen (blauw) en in welk interval ze communiceren (praten) - meestal veel kleiner.
>De ouderdom komt met gebreken
Inderdaad. Alles slijt en gaat uiteindelijk stuk - sneller zonder onderhoud. Vooral horen gaat snel achteruit - de 20,000 Hz bij kinderen daalt uiteindelijk naar 12,000 Hz of zelfs 8,000 Hz. Gesproken woord en muziek zijn grotendeels onder die grens zodat het niet meteen opvalt dat je hogere frequenties niet hoort. Maar een "subtiel" extra van de hoge boventonen vervalt dan waardoor de muziek wat minder verfijnd klinkt. Bij buizen-televisies kon je nog een 15,000 Hz toon horen als het beeld zwart was maar toestel niet uit. Bij de platte LED/OLED tv's is dat ook geen "controle"frequentie meer.
Uit de figuur in BiNaS is te zien dat voor mannen rond 70 jaar een toon van 5000 Hz 45 dB luid moet zijn om te worden gehoord waarbij voor iemand van 30 jaar 5 dB sterkte voldoende is. Elke 3 dB verschil betekent dat je het geluid 2x harder of zachter hoort.
Dus 45-5=40 dB zodat 40/3 = 13 maal 3 dB ofwel 13 x zo harder geluid nodig is bij 5000 Hz. Bij spreken ligt de gevoeligheid bij 15 dB voor 70 jaar en 5 dB voor 30 jaar. Dat is maar 15-5=10 dB verschil - dat geluid moet 3 keer harder zijn. (de bron moet daarvoor 23 =8 keer zo hoge intensiteit hebben)
Oudere mensen hebben de tv of radio dus vaak harder aanstaan (tot (on)genoegen van de buren).
Op https://www.broadmeadhearing.com/blog/my-hearing-normal-my-age is bovenstaand plaatje te vinden met de "gehoorbanaan" voor mensen in allerlei leeftijden. Naar mate je ouder wordt zal de gevoeligheid van je oren meer aan de onderkant van de banaan zitten. Vliegtuigen, grasmaaiers (lawaaimakers) zul je ook horen, maar minder hard dan een jong kind dat aan de bovenkant van de banaan zit (de dikte van de banaan geeft de natuurlijke afname van de oorgevoeligheid weer (zo'n 30 dB). Alles boven zo'n 85-90 dB vereist oorbescherming.
Je oren "horen" door trilharen in het slakkenhuis van het oor. Trilharen zorgen voor omzetting van luchtdrukverschillen in elektrische stroompjes die je hersenen als geluid interpreteren (hoe ze dat doen is net zo'n raadsel als hoe we kunnen zien). Die trilharen buigen voortdurend met de geluidsfrequentie. De hoge geluidsfrequenties eisen dat de trilharen snel (met die frequentie) kunnen trillen. Naar mate ze ouder worden, worden de trilharen ook minder elastisch waardoor ze moeilijker in beweging te krijgen zijn voor die frequenties: ouder worden betekent minder goed hoge frequenties horen. Voor langzame trillingen (lage frequenties) kunnen ze het makkelijker volgen, zodat lage tonen meestal beperkt slechter worden gehoord.
Maar veel jongeren hebben ook al last van doofheid en tinitus (fluitende oren) - door mechanische beschadiging van het oor (vooral van de trilharen in het slakkenhuis van het oor) door langdurige blootstelling aanveel te hard geluid. Net als de haren van een borstel bij ruw platdrukken uiteindelijk vervormen of afbreken, zo worden ook de trilharen vervormd met als gevolg dat ze minder elastisch/herstellend worden met blijvende doofheid tot gevolg.
Inderdaad. Alles slijt en gaat uiteindelijk stuk - sneller zonder onderhoud. Vooral horen gaat snel achteruit - de 20,000 Hz bij kinderen daalt uiteindelijk naar 12,000 Hz of zelfs 8,000 Hz. Gesproken woord en muziek zijn grotendeels onder die grens zodat het niet meteen opvalt dat je hogere frequenties niet hoort. Maar een "subtiel" extra van de hoge boventonen vervalt dan waardoor de muziek wat minder verfijnd klinkt. Bij buizen-televisies kon je nog een 15,000 Hz toon horen als het beeld zwart was maar toestel niet uit. Bij de platte LED/OLED tv's is dat ook geen "controle"frequentie meer.
Uit de figuur in BiNaS is te zien dat voor mannen rond 70 jaar een toon van 5000 Hz 45 dB luid moet zijn om te worden gehoord waarbij voor iemand van 30 jaar 5 dB sterkte voldoende is. Elke 3 dB verschil betekent dat je het geluid 2x harder of zachter hoort.
Dus 45-5=40 dB zodat 40/3 = 13 maal 3 dB ofwel 13 x zo harder geluid nodig is bij 5000 Hz. Bij spreken ligt de gevoeligheid bij 15 dB voor 70 jaar en 5 dB voor 30 jaar. Dat is maar 15-5=10 dB verschil - dat geluid moet 3 keer harder zijn. (de bron moet daarvoor 23 =8 keer zo hoge intensiteit hebben)
Oudere mensen hebben de tv of radio dus vaak harder aanstaan (tot (on)genoegen van de buren).
Op https://www.broadmeadhearing.com/blog/my-hearing-normal-my-age is bovenstaand plaatje te vinden met de "gehoorbanaan" voor mensen in allerlei leeftijden. Naar mate je ouder wordt zal de gevoeligheid van je oren meer aan de onderkant van de banaan zitten. Vliegtuigen, grasmaaiers (lawaaimakers) zul je ook horen, maar minder hard dan een jong kind dat aan de bovenkant van de banaan zit (de dikte van de banaan geeft de natuurlijke afname van de oorgevoeligheid weer (zo'n 30 dB). Alles boven zo'n 85-90 dB vereist oorbescherming.
Je oren "horen" door trilharen in het slakkenhuis van het oor. Trilharen zorgen voor omzetting van luchtdrukverschillen in elektrische stroompjes die je hersenen als geluid interpreteren (hoe ze dat doen is net zo'n raadsel als hoe we kunnen zien). Die trilharen buigen voortdurend met de geluidsfrequentie. De hoge geluidsfrequenties eisen dat de trilharen snel (met die frequentie) kunnen trillen. Naar mate ze ouder worden, worden de trilharen ook minder elastisch waardoor ze moeilijker in beweging te krijgen zijn voor die frequenties: ouder worden betekent minder goed hoge frequenties horen. Voor langzame trillingen (lage frequenties) kunnen ze het makkelijker volgen, zodat lage tonen meestal beperkt slechter worden gehoord.
Maar veel jongeren hebben ook al last van doofheid en tinitus (fluitende oren) - door mechanische beschadiging van het oor (vooral van de trilharen in het slakkenhuis van het oor) door langdurige blootstelling aanveel te hard geluid. Net als de haren van een borstel bij ruw platdrukken uiteindelijk vervormen of afbreken, zo worden ook de trilharen vervormd met als gevolg dat ze minder elastisch/herstellend worden met blijvende doofheid tot gevolg.
