Dag Pablo,

Los van de vraag of het is toegestaan zou ik willen vragen:
1) is dat wijs?
2) als je dat soort olifantenpaadjes kunt verzinnen ben je toch ook slim genoeg om je niet te gaan vermoeien met het uit je hoofd leren van dit soort "constanten"? 

Als je uiteindelijke uitkomst klopt zal een corrector zich vast gaan afvragen hoe dat kan en de oorsprong van die 1240 terugvinden, en je de eventuele punten voor punten voor de onderliggende rekenstappen toekennen. Klopt je uitkomst niet dan maak je het wellicht ook nog onderweg heel moeilijk voor een corrector nog correcte rekenstappen te herkennen en belonen.

 Groet, Jan

Gewoon  E = hf  (= h c/λ) in J onthouden (staat in BiNaS - tabel 35).  en 1 eV = 1,60 . 10^-19 J (staat ook in BiNaS - tabel 5).  1 nm = 10^-9 m (staat ook in BiNaS - tabel 2)

Ik begrijp de bezwaren (ben zelf natuurkundedocent :-)).

Maar stel je voor een leerling schrijft dit op zijn eindexamen op en berekent het goede antwoord, worden dan alle punten toegekend? En als het antwoord niet klopt, levert je antwoord dan nog punten op? Ik vind het lastig om hier iets over te zeggen en ik kreeg deze vraag van een leerling...

Zelf zou ik aanraden om, als je de rekenregel gebruikt, erbij te zeggen waar hij uit volgt, dus iets in de trant van:

E = h*c/lambda uitwerken in eenheden eV en nm levert de volgende relatie op:
E(eV) x lambda (nm) = 1240

Dan is het voor mij als corrector makkelijker om punten toe te kennen, ook als het antwoord niet klopt.

Maar ik ben benieuwd of hier richtlijnen voor zijn (misschien vanuit NVON?)

Beste Pablo,

Het correctievoorschrift heeft het vaak over het "gebruik van een formule" als een van de dingen waar punten voor worden gegeven. In een vraag waarbij de energie van een foton van een bepaalde golflengte moet worden berekend in elektronvolt, dan zal het correctievoorschrift er waarschijnlijk uitzien als:

Gebruik (1)

Completeren naar .... eV (1)

Je docent en de tweede corrector zullen dus ten eerste zoeken naar het gebruik van de formule zoals die in BiNaS staat. Gebruik van een rekenregel als degene die je noemt, maakt het moeilijker voor je docent om je het eerste punt te geven. Dit kan dan ook nog discussie opleveren met de tweede corrector, die redelijkerwijs kan stellen dat je de formule niet hebt gebruikt.

Ik zou tijdens een examen er vooral voor willen zorgen dat het zo makkelijk mogelijk is voor je docent en de tweede corrector om je punten toe te kennen en enige kans op discussie zo veel mogelijk te mijden. Mijn advies is dus om te gebruiken en niet je genoemde rekenregel.

Beste Pablo,

Ik was mijn reactie aan het typen, terwijl je al een nieuwe reactie had gegeven. Ik wist dus (nog) niet dat je ook docent bent.

Ik zou het de leerling afraden aan de hand van de argumenten die ik net gaf. Voorkom dat je in discussie moet gaan met je tweede corrector. Als je leerling "gewoon" de formule uit BiNaS expliciet gebruikt, leidt het simpelweg tot gegarandeerde punten en niet tot een mogelijk conflict.

Nick Leijten

E (J) =   hc/λ(m) 

E(eV) . (1,6.10^-19 ) =  6,6.10^-34 . 3,0.10⁸ / ( λ(nm) . 10^-9 )

E(eV) . λ(nm) = 6,6 . 10^-34 . 3,0 . 10⁸ /10^-9  . 1/( 1,6.10^-19 ) = 12,375.10² = 1238

Als iemand iets als bovenstaande afleiding zou gebruiken zou ik de punten toekennen. Zomaar uit de lucht 1240 (of 1238) laten vallen is 0 punten. Bij iets als g = 9,81 "uit de lucht" kan dit uit BiNaS gevallen zijn. Ergens moet blijken dat  J in eV en  m in nm wordt omgerekend.

toch een grijs gebied. Ik zie nergens in die correctievoorschriften staan dat elke rekenstap expliciet moet worden genoteerd, en die 1240 is te toevallig om een gok te wezen. 

Maar goed, met dit soort "rekenregels", "constanten" of "relaties" kun je waarschijnlijk een afzonderlijk katern in BINAS vullen. Daar schiet echter niemand iets mee op want net als met gecombineerde basisformules horen er steeds weer afzonderlijke voorwaarden voor het gebied van toepassing bij. Die 1240 is wellicht een leuke in dat ene lab waar dat sommetje 20 keer per dag langskomt. Maar in mijn schoolexamens zou ik het afstraffen ter ontmoediging. Op een eindexamen, toch 100% summatief, zou ik denk ik toch zoeken naar een verdediging van dat scorepunt. 

Groet, Jan

Dag Pablo,
Algemeen verbindende regels voor de rekenregel E(eV) x lambda (nm) = 1240 ken ik niet.

Wat betreft het centraal examen vwo natuurkunde in Nederland...
Bij de volgende vragen uit tijdvak 1 van 2014 tot en met 2024 zou een leerling de rekenregel kunnen gebruiken:
2024 tijdvak 1 vraag 18
2023 tijdvak 1 vraag 14
2022 tijdvak 1 vraag 10

Bij deze vragen wordt de rekenregel niet in het correctievoorschrift genoemd. Een vermelding zoals 'gebruik van $E_\text{f}=h\cdot c/\lambda$ in het correctievoorschrift betekent niet noodzakelijkerwijs dat de leerling het hiermee moet doen om het volle aantal scorepunten te verkrijgen.

In het verslag van de landelijke vergadering onder auspiciën van NVON wordt het gebruik van de rekenregel bij deze vragen toegestaan en kan de leerling het volle aantal scorepunten krijgen indien ook overigens alles in orde is. In het verslag van 2022 wordt verwezen naar algemene regel 3.3:
'indien een antwoord op een open vraag niet in het beoordelingsmodel voorkomt en dit antwoord op grond van aantoonbare, vakinhoudelijke argumenten als juist of gedeeltelijk juist aangemerkt kan worden, moeten scorepunten worden toegekend naar analogie of in de geest van het  beoordelingsmodel;'
Zie bij voorbeeld
https://nvon.nl/examen/examen-2022-1-vwo-natuurkunde
Het verslag van de landelijke vergadering heeft geen formele status, maar wordt in veel gevallen wel door veel examinatoren gevolgd.

Natuurlijk kan de docent bij een proefwerk of schoolexamentoets andere normen hanteren.
Het ligt in de rede dat de docent de leerlingen van tevoren laat weten waar zij aan toe zijn.