Wat jij impliciet aanneemt, dat de raket stijgt, staat nergens. Maar daarmee is het voorbeeld wat suggestief. Beter zou zijn als je zou indenken dat in plaats van twee raketdelen, er twee dozen boven op elkaar staan op een tafel. De bovenste doos (deel systeem) duwt dan op de doos eronder.

Beide dozen samen (heel systeem) duwen op de ondergrond. De onderste doos met zijn eigen gewicht maar ook door het gewicht van de doos er bovenop.

De situatie van (deel)systemen zie je ook vaak getoond of gevraagd voor trein systemen waarin wagonnen elkaar voorttrekken. De wagon achter de lokomotief trekt het hardst (moet de rest meetrekken) (we noemen dat spanning op de dissel/koppeling), de een na achterste wagon het minst (alleen de laatste maar meetrekken).

(afhankelijk van de schermresolutie worden sommige = tekens misschien als - teken gezien. Dit is wat de bovenste formule aangeeft:

en de onderste:

Beste Theo, bedankt voor je antwoord. Ik snap het concept van deelsystemen redelijk. Het voorbeeld van de dozen en de trein kan ik volgen.

Nu heb ik nog wel een probleem: in de opgave staat "tijdens de verbranding in de motor oefenen de verbrandingsproducnten een enorme kracht uit". Ook de titel 'de krachten tijdens een lancering' doet vermoeden dat de raket stijgende is.

Ik zie dat de raket zelf plastisch is en dus de krachten van de verbrandingsproducten kan weerstaan. De verbrandingsproducten oefenen volgens de krachtpijlen enkel een kracht naar boven. Nu is vooral mijn vraag: waar gaat de "enorme kracht van de verbrandingsproducten" heen?

Voor mij toch wel:

En dan klopt de hele zaak volgens mij toch niet zo lekker. Want brandstof zal toch ook mee naar boven moeten.

Ik heb ook even de vectoren opgemeten. |F_{A op B}| = |F_z,A| + |F_z,B|  

Dat komt niet hard van de grond dus, en ik zie niet wat ik hier verkeerd interpreteer. 

Ik vind dat ik (sorry dat ik van mijzelf denk) hier helemaal niet over zou moeten nadenken. Het feit dat ik het niet snap betekent in het slechtste geval dat het fout is, en in het beste geval dat dit een slecht voorbeeld is, onduidelijk uitgewerkt, en dus niet door de eindredactie had mogen komen.

Ik vermoed dat het probleem zit in het verwarren van een massa brandstof (als in een tank) en de kracht van ontsnappend verbrand gas (als in een motor) 

Groet, Jan

"vereenvoudigde tekening van de lancering" zie ik nu - dat suggereert inderdaad toch wel een lancering en maakt de uitleg vreemd - want zoals je stelt, de netto kracht moet omhoog zijn. Niet alleen een zwaartekracht naar beneden (op het hele alsook halve systeem) maar een grotere stuwkracht naar boven. 

Die stuwkracht wordt geleverd door de uitstromende brandstof. Er is netto geen impuls, dus de brandstofmassa die met snelheid v uitstroomt (p = m₁v₁) moet "de rest" van de raket (systeem A) een gelijke tegengestelde impuls geven (ook p = m₂v₂ - andere (grotere) massa dus ook andere (minder grote) snelheid ). 

Bij die impuls wordt de massa m₂ steeds kleiner door brandstofverlies en de snelheid v₂ daardoor steeds groter - daardoor een versnelling a = Δv/Δt en dus een kracht).

Als krachtenpaar gezien (F = Δp/Δt) duwt de raket de brandstof naar buiten (er is maar 1 gat waaruit het weg kan, de wanden van de tank blijven in stand dus gas kan maar langs 1 weg naar buiten: kracht A op B) en de brandstof duwt op de raket (B op A) die daardoor omhoog gaat.

De kracht A op B is gelijk aan de zwaartekracht op A. Maar omdat B "in de weg" zit duwt A op B: het gewicht van A, de kracht van A op B. F_z,B en F_{A op B} zijn qua grootte dus de totale zwaartekracht F_z,B en F_z,A

Beste Theo en Jan, dank voor jullie tijd om uitgebreid op mijn vraag in te gaan. Ook het gebruik van de juiste terminologie en het toevoegen van de tekeningen maakt jullie antwoord duidelijk. Ik zal ook eens contact opnemen met de uitgever wat het precieze doel van het voorbeeld is.