overzicht (schema) natuurkunde symbolen (afkortingen)
Kris stelde deze vraag op 23 augustus 2004 om 17:46.Reacties
Het is natuurlijk ondoenlijk om alle voor natuurkunde relevante symbolen hier even neer te zetten. Ik heb daarom een lijstje gemaakt met symbolen die volgens mij relevant zijn voor de middelbare school natuurkunde. Als er nog symbolen ontbreken, moet je dat maar aangeven. Houd er rekening mee dat onderstaande betekenis de meestvoorkomende betekenis is van het symbool, maar ook best voor iets anders gebruikt kan worden.
Tussen haakjes staat de gebruikelijke eenheid waarin de grootheid wordt uitgedrukt bij gebruik van het SI eenhedenstelsel.
(Daarnaast worden sommige letters ook nog gebruikt om een natuurconstante zoals lichtsnelheid aan te geven ).
afkortingen van veelgebruikte grootheden en constanten in formules:
Grootheden
a - versnelling (meter/seconde2)
b - beeldafstand (meter)
c, cw - soortelijke warmte (joule/(kilogram kelvin) of joule / (kilogram graad celsius) )
f - frequentie (hertz, 1/seconde)
f - brandpuntsafstand (meter)
g - valversnelling (meter/seconde2)
l - lengte (meter)
m - massa (kilogram)
n - toerental (omwentelingen/minuut)
p - impuls (kilogram * meter/seconde)
p - druk (newton/meter2 = pascal)
q - elektrische lading (coulomb)
r - straal (meter)
s – afgelegde weg (meter)
t - tijd (seconde)
u - uitwijking (meter)
v - snelheid (meter/seconde)
v - voorwerpsafstand (meter)
wR - stralingskwaliteitsfactor (dimensieloos getal). Wordt vaak ook als Q geschreven.
A - oppervlakte (vierkante meter)
A - activiteit (becquerel)
B - magnetische inductie (tesla) (wordt onterecht ook wel magnetisch veld genoemd)
C - capaciteit ( ampère-uur)
E - energie (joule)
E - elektrische veldsterkte (newton/coulomb)
E - energie (joule)
F - kracht (newton)
G - gewicht (newton)
H - magnetische veldsterkte (henry)
I - elektrische stroomsterkte (ampère)
I - intensiteit (watt/vierkante meter)
J - stoot (impulsverandering)
L - geluidsniveau (decibel)
M - moment (newton-meter)
N - vergroting (dimensieloos getal)
N - aantal (zaken, keren dat... etc) (Number of…)
P - vermogen (joule/seconde = watt)
P - periode (seconde)
Q - warmte (joule)
Q - elektrische lading (coulomb)
Q - debiet (kubieke meter per seconde)
Q - stralingskwaliteitsfactor (dimensieloos getal). Wordt vaak ook als wR geschreven.
R - weerstand (ohm)
S - lenssterkte (dioptrie = 1/meter)
T - periode (seconde) / temperatuur (kelvin)
U - spanning (volt)
U - energie (joule)
V - volume (kubieke meter)
V – elektrische potentiaal (volt) bij voorkeur niet V voor spanning
W - arbeid (joule, newtonmeter)
α (alfa) – hoekversnelling (radialen / seconde2)
α (alfa) – lineaire uitzettingscoëfficiënt (dimensieloos getal)
β (beta) - verhouding snelheid tot lichtsnelheid: v/c (dimensieloos getal)
γ (gamma) - kubieke uitzettingscoëfficiënt (dimensieloos getal)
γ (gamma) - relativiteitsfactor (= 1/√(1-β2) ) (dimensieloos getal)
Δ (delta) - verandering (zoals Δt = t2-t1,het tijdsinterval tussen t1 en t2). Dit is strikt genomen geen grootheids-symbool.
λ (lambda) - golflengte (meter)
λ (lambda) – warmtegeleidingscoëfficiënt (watt per meter kelvin)
η (eta) rendement (%)
ρ (rho) - dichtheid (kilogram/kubieke meter)
ρ (rho) - soortelijke weerstand (ohm*meter)
ω (omega) - hoeksnelheid (radialen/seconde)
Natuurkundige constanten
Vanwege veelvuldig gebruik hebben sommige waarden in de natuurkunde ook een letter toegewezen gekregen. Zie BiNaS tabel 7 voor de meest gebruikelijke en de waarde ervan in het SI stelsel.
c - lichtsnelheid
h - constante van Planck
- h/(2π) - (h-streep): letter "h" met streepje door de steel (kan niet op deze site worden weergegeven bij gebrek aan letter in het alfabet)
G - gravitatieconstante (niet verwarren met g de gravitatieversnelling op aarde)
R - gasconstante
f - constante van Coulomb
RH - Rydbergconstante voor waterstof (H)
μ0 - (mu-nul) magnetische permeabiliteit van vacüum
ε0 - (epsilon-nul) elektrische permittiviteit van vacüum
σ - (sigma) constante van Stefan-Boltzmann
e - elektrische lading van een elektron (elementaire ladingsquantum)
Voor wiskundige symbolen zie https://www.natuurkunde.nl/vraagbaak/62842
Staat de afkorting g dan gelijk aan afkorting a?
het gaat in beide gevallen om versnelling, dus ja, g en a hebben dezelfde fysische betekenis, in zoverre dat g alleen gebruikt wordt voor de versnelling die voorwerpen krijgen als gevolg van een zwaartekracht, meestal richting een hemellichaam. (gravitational acceleration)
g op het aardoppervlak is (afhankelijk van de plaats) ergens tussen 9,83 en 9,77 m/s², in Nederland en België om en nabij 9,81 m/s²
Maar g op de maan is om en nabij 1,6 m/s².
Wat betreft de oorspronkelijke oude vraag, een al redelijk volledig wordende lijst vind je in BINAS, tabel 4 in de havo-vwo-versie, en in beknoptere vorm tabel 6 in de vmbo-kgt-versie.
groet, Jan
dat is dan niet de p van pascal, maar de p van pressure, druk. En die heeft dan wel de eenheid pascal (afgekort Pa) wat dan de "zondagse" naam is voor de newton per vierkante meter, N/m².
groet, Jan
waarvoor staat Fr ? ik weet wel dat F kracht is
grtjs Sofie
Fr zal waarschijnlijk de resulterende kracht zijn (vectoriële optelsom van alle krachten in een aangrijppunt)
Maar het kan ook de kracht zijn die radiaal is (dwz langs de straal). Vooral bij in een cirkel ronddraaiende krachten is dit het geval.
Als de rondgaande beweging geen cirkel maar bijv. een ellips is dan is er ook een kracht loodrecht op de straal (de verbindingslijn met een brandpunt van de ellips) - die wordt dan Fθ genoemd.
(en meer afkortingen met Engelse achtergrond (deels Frans of Latijn, maar dan gelukkig dezelfde letter):
P = power = vermogen
W = work = arbeid
E = energy = energie (maar ook Electric field = elektrisch veld)
p = pressure = druk
t = time = tijd
s = space = afstand
A = area = oppervlakte
v = velocity = snelheid
a = acceleration = versnelling
R = resistance = weerstand
)
zeggen waarvoor h staat en vc
aub?
Dus h = vcT (of vct ?) kan van alles zijn.
Het lijkt een beetje op
hoogte = vertikale snelheid (m/s) x tijd (s)
Maar lees de opgave of het boek nog eens na en ontdek de context rondom deze formule.
Zo is
en deze eerste afgeleide is de snelheid langs de x-richting
en
en deze 2e afgeleide is de versnelling ax langs de x-richting
De puntjesnotatie hebben we nog aan Newton te danken die dit "fluxen" noemde
W = watt (J/s)
m = milli (factor 10-3, als voorvoegsel, anders "meter": km, cm)
nog kleiner (factor 10-6) , micro, gebruiken we de 'Griekse m', (mu): μ
Ja, dat kan. De afkortingen voor die grootheden liggen namelijk niet muurvast (die van de eenheden wel) . Maar als het goed is zul je die grote G bijna altijd tegenkomen als de universele gravitatieconstante uit
en de kleine g bijna altijd als de zwaartekrachtversnelling uit
Maar andere gebruiken zijn ook mogelijk, want ja, we hebben maar 26 letters in ons alfabet, en honderden eenheden en grootheden. De kleine g gebruiken we bijvoorbeeld ook voor de eenheid gram, en de grote G ook voor het voorvoegsel Giga- .
Daarnaast is in het "vorige" eenhedenstelsel, op centimeter en gram gebaseerd, de eenheid van veldsterkte gauss, afgekort G (tegenwoordig in SI eenheden de tesla, T)
geGroet, Jan
J=F•Δt
Dat driehoekje is de Griekse hoofdletter delta, en die wordt in (heel veel) formules gebruikt voor "verandering van ..."
En dan altijd een eindwaarde min een beginwaarde.
in jouw formule betekent Δt dus teind - tbegin .
Ander voorbeeld: nu is de buitentemperatuur 3°C, vannacht wordt die -1°C, de ΔT voor de komende uren wordt dus Teind - Tbegin =(-1) - 3 = -4°C
En dat wil dus zeggen dat de temperatuur met 4oC daalt .
Duidelijk genoeg zo?
wat betreft die J, we willen blind gebruik van formules afraden. Als jij deze vraag stelt, dan zou jij moeten kunnen bedenken wát je berekent als je een kracht met een tijdsduur (van uitoefening van die kracht) vermenigvuldigt. En als je daarvan geen idee hebt, waarom zou je dat dan willen weten?
groet, Jan
Veind = veind = de snelheid (v) op het einde van de beschouwde tijd
F zw = Fzw = kracht (F) veroorzaakt door de zwaartekracht
Dat staat vast en zeker in je boek!
Q= m x c x ΔT gebruiken. alleen ik kan niet vinden wat ik voor c zou moeten gebruiken??
- waarover gaat dat practicum waarbij je die formule zou moeten gaan gebruiken?
- heb je een tabellenboek (bijv. BINAS), of een bijlage met tabellen in je natuurkundeboek waarin je grootheden en eenheden die in verband staan met het onderwerp van je practicum op een rijtje staan,
- of anders stomweg het hoofdstuk "warmte" in je tekstboek: ongetwijfeld staan daar formules in, inclusief wat de grootheden in die formules betekenen.
Groet, Jan
Maar de herkomst doet er, natuurkundig gesproken, verder niet zo toe: het is een leuk weetje.
Belangrijk is te weten dat in de meeste natuurkundeformules die je "ineens" kunt tegenkomen, P voor vermogen staat (en soms voor druk, hoewel daar "p" vaker voor wordt gebruikt).
bedankt alvast.
De wR kom je dan ook vaak als Q (quality-factor) tegen, een factor 20 voor alfa deeltjes (heliumkernen) en 1 voor elektron of gamma.
wR zou kunnen staan voor "stralingsweegfactor", dan als wR aangegeven (weighted radiation factor) en is identiek aan de Q waarde.
N = newton, krachteenheid
Dit en alle eerdere vragen zijn in Binas tabellen 2 en 4 te vinden onder kopjes "eenheid - symbool"
(als N als deel van een formule is, stelt het meestal een aantal voor, zoals aantal neutronen, windingen - dan kijk je onder kopje "grootheid - symbool")
Een grootheid is wat je wilt meten (massa, volume, stroomsterkte). Een eenheid hoort bij het getal waarin je de grootheid uitdrukt (3 kg, 4 liter, 5 A) en dat getal is anders als je andere eenheden gebruikt (1 inch = 2,54 cm maar de grootheid "lengte" als afstand is hetzelfde).
Marit plaatste:
Wat betekent G en N?dat wat Theo zegt kan kloppen, maar voor de betekenis van een hoop afkortingen moet je ook wel wat van de context geven. Er zijn stomweg niet genoeg letters in het alfabet voor alle grootheden, eenheden of andere zaken zoals die voorvoegsels Giga,nano etc
Die G kan bijvoorbeeld ook de universele zwaartekrachtsconstante zijn, (niet te verwarren met de zwaartekrachtversnelling kleine g) en die N bijvoorbeeld het aantal radioactieve kernen in een monster waarvan je de radioactiviteit meet.
Groet, Jan
Maar als voorvoegsel bij getallen en eenheden, zoals in 4 GN, staat het voor een vermenigvuldigingsfactor van 1 miljard: 4 GN = 4 x 109 N
Kun je zo opzoeken in elk tabellenboek als Binas of op internet...
Bijv. https://en.wikipedia.org/wiki/Gravitational_constant
Beetje eigen initiatief of zelf-help zou handig zijn, anoniem!
joule =
zwaartekracht =
en alle afkortingen over elektriciteit windmolens en waterkracht centrale
zoals bewegings energie
alvast bedankt
zwaartekracht = kracht die massa's op elkaar uitoefenen
afkortingen bij windmolens: ga eens zoeken op Google.
En lees vooral eens een boek over natuurkunde zodat we dat hier niet hoeven te copieren.
geen idee. Die kleine m zou massa moeten zijn, maar die Rm?
Wat is de context waarin je dit vond?
groet, Jan
Linda plaatste:
Wat betekent Rm × m ?Arno van Asseldonk plaatste
Als er rs (smeltwarmte) of rv (verdampingswarmte) gestaan had ..//..Jan van de Velde plaatste:
Arno van Asseldonk plaatste
Als er rs (smeltwarmte) of rv (verdampingswarmte) gestaan had ..//..Arno van Asseldonk plaatste
nogal wat verschillende symbolen voor smelt- en verdampingswarmte in omloop.Kortom, context BLIJFT van groot belang.
De lijst met symbolen voor de diverse grootheden dient dringend te worden aangepast, want deze is niet meer correct. Volgens het SI-systeem, The International System of Units (SI), 9e editie uit 2019, paragraaf 5.4.1, dienen de symbolen voor grootheden CURSIEF te worden geschreven. Dat is niet sinds 2019 zo, maar al een tijdje. In de BINAS vijfde druk uit 2004 wordt het al zo geschreven. Dus volume V, snelheid v, versnellingen a en g horen alle CURSIEF geschreven worden. Denk er aan dat dit niet voor eenheden geldt!
Dus symbool A voor grootheid oppervlak moet cursief maar A voor eenheid ampère moet niet cursief.
Laten de officiele drukkers zich maar aan de de cursiviteit houden in boekwerken (en dat gebeurt ook al voor zover ik weet).
Verder zijn symbolen wel aanbevelingen, dus (laat ik het 1 keer doen) A is grootheid oppervlak, en A de eenheid ampere, maar als iemand per se O wil schrijven voor oppervlak, dan is dat toegestaan. Niet handig (voor anderen om "meteen" te snappen wat bedoeld wordt), maar mag wel. Het is niet toegestaan om "X" te gebruiken als "A" (ampere) bedoeld wordt. De eenheid is wel vastgelegd.
groeten hans
Zoeken op internet levert een mogelijke verklaring:
"which originates from the French phrase intensité du courant, (current intensity)".
I staat voor stroomsterkte, niet voor ampere. Dat laatste is een eenheid, geen grootheid. Stroomsterkte kan ook in bijv. C/s worden weergegeven (wat met "ampere" wordt aangeduid). Maar ook met "vreemde" eenheden. Daarmee verandert het begrip "stroomsterkte" niet.
Deze lijst geeft alleen aan waarvoor letters vaak gebruikt worden. Maar is niet uitputtend en elke letter mag voor van alles gebruikt worden.
Als soortelijke warmte wordt vaak cp (bij constante druk) en cv (bij constant volume) gebruikt. In schoolboeken is de cw (feitelijk cp) ook gebruikelijk.
grigoris plaatste:
Er is toch ook nog de Δ die voor verschil staat? Kan helpen in het geval van Q=m.c. ΔTΔ wordt het meest voor "verschil" gebruikt: verschil tussen een eind- en beginwaarde (van temperatuur, afstand, snelheid, versnelling of wat ook)
In de quantum mechanica wordt Δ voor onzekerheid in een waarde gebruikt, die zowel de helft van de onzekerheid groter als kleiner kan zijn dan de opgegeven waarde. Zo wordt een positie x=5 die eigenlijk alles tussen x=4 en x=6 kan zijn, weergegeven met Δx = 2 zodat de positie x=5 feitelijk algemeen als x ± 1/2Δx wordt gegeven (en in dit geval specifiek 5±1)
Als je iets weet van elektriciteit dan kun je alle daarin belangrijke grootheden en eenheden terugvinden. Die ook in de tabel in deze vraag zitten.
spanning U , eenheid volt (V)
stroomsterkte I , eenheid ampere (A)
Mira plaatste:
Hoi, kunt u een tabel maken met grootheden, spanning en stroomsterkte en met de juiste symbolen?Groet, Jan
Arno van Asseldonk plaatste:
S wordt gebruikt om de sterkte van een lens (in dioptrie) uit te drukken, dus ik veronderstel dat F hier een van de brandpunten van een gegeven lens voorstelt.Julius plaatste:
S en F bij licht natuurkundeGroet, Jan
anno plaatste:
ik moet voor een practicum op school de formuleQ= m x c x ΔT gebruiken. alleen ik kan niet vinden wat ik voor c zou moeten gebruiken??
Tom plaatste:
anno plaatste:
ik moet voor een practicum op school de formuleQ= m x c x ΔT gebruiken. alleen ik kan niet vinden wat ik voor c zou moeten gebruiken??
wat wel? Soortelijke warmte, of soortelijke warmtecapaciteit. eenheid
groet, Jan
Hallo,
Mijn zoon heeft voor het eerst natuurkunde. Nu heeft zijn leraar een uitleg gegeven waar hij het volgende heeft vermeld: G G Fire.
Het heeft allemaal met massa en volume te maken om de dichtheid te bereiken.
Het is denk ik een afkorting van iets maar dat is op dit moment ver te zoeken. Maar weet iemand wat de betekenis ervan is?
Groet,
Martijn
G G Fire lijkt op een door iemand verzonnen ezelsbruggetje. Geen idee wat het voorstelt. Heeft met "pure" natuurkunde weinig te maken.
dichtheid = massa/volume (kg/m3)
Gegeven/gevraagd
Formule
Invullen
Rekenen
Eenheid
Is een ezelsbruggetje voor het systematisch oplossen van een berekeningsvraag
Ruben plaatste:
Is een ezelsbruggetje voor het systematisch oplossen van een berekeningsvraagn of N is heel vaak de afkorting van "number of...", in het Nederlands "aantal"
ik ken die formule trouwens niet, wat betekenen in jouw formule de A, de V en de Q ? Oppervlakte, potentiaal en lading?
groet, jan
Ja de A staat voor oppervlakte de V voor potentiaal en de Q voor de lading van een punt.
Het zou wel kunnen dat het een aantal van iets is maar zou niet direct weten wat.
Die formule staat in mijn cursus maar kan er nergens uitleg over vinden, en heb morgen examen fysica .
Groet Thymen
Stroomsterkte is lading/tijdseenheid dus hoe meer (n) en hoe hoger de potentiaal des te sneller (dus meer per seconde). Omdat ook oppervlak genoemd wordt (hoe groter, hoe meer deeltjes over al die vierkante meters) vermoed ik dat n dan het aantal deeltjes/oppervlakte-eenheid is.
Dit is waarschijnlijk juist, het aantal deeltjes zal dan waarschijnlijk in het gegeven staan of je zal het zelf moeten berekenen.
Wat is Atotaal? Hoe moeten wij weten wat alles voorstelt? De bron van je formule is vast bekend bij je en die beschrijft normaal ook alle delen van de formule voordat die wordt neergeschreven. Dus...lees dat nog eens en als het onduidelijk is, copiëer dat dan hier zodat we geïnformeerd er wat over kunnen zeggen
Wat betekent Wr?
https://www.theiet.org/media/4173/units-and-symbols.pdf
(zie ook bijlage)
Bijlagen:
Bij de officiele ingebruikname van het SI stelsel in 1977 heeft Teleac ooit een cursus over eenheden gehouden en daarbij een poster uitgebracht die de relatie tussen eenheden aangeeft.
Bijlagen:
hey!
Waar staat Tgem (s) voor?
Dank u wel!
Dag Maxime,
dat "gem" betekent ongetwijfeld "gemiddeld"
Die (s) lijkt te duiden op de eenheid seconde, dus zal die T niet van temperatuur zijn.
Wel van een tijd dus. Daarvoor schrijven we dan normaal een kleine t.
Die grote T zien we vaak gebruikt als "trillingstijd".
"Gemiddelde trillingstijd" is dus mijn educated guess. Of het dat werkelijk is zou je dan uit de context moeten kunnen opmaken.
Groet, Jan