Dag Tom,

Zouden drie kurkentrekkerregels genoeg zijn? Ze gaan allemaal over een standaardkurkentrekker met een rechtsdraaiende spiraal/schroef, die de kurk in gaat als je het handvat rechtsom draait (met de wijzers van de klok mee).

Kurkentrekkerregel 1: rechte stroomvoerende draad
Een elektrische stroom die rechtdoor gaat, bij voorbeeld in een rechte koperdraad, wekt een magnetisch veld op. De magnetische veldlijnen zijn cirkels in een vlak loodrecht op de draad. Het middelpunt van elke cirkel ligt in de draad. Als je het handvat van de kurkentrekker zó draait dat de kurkentrekker opschuift in de richting van de elektrische stroom, geeft het draaiende handvat de richting van het magnetisch veld aan (=de richting van de pijltjes die je in de veldlijnen tekent). Voorbeeld: stel een stroom door een rechte draad gaat loodrecht de muur in, van je af. Je moet het handvat rechtsom draaien om de kurkentrekker ook de muur in te laten gaan. Dan wijzen de pijltjes in de cirkelvormige veldlijnen rondom de draad ook rechtsom.

Kurkentrekkerregel 2: stroomvoerende spoel
Een elektrische stroom die in een cirkel loopt, bij voorbeeld in een ronde winding of door een spoel van koperdraad, wekt een magnetisch veld op. De magnetische veldlijnen in het midden van de winding of spoel wijzen langs de as van de winding. Als je het handvat van de kurkentrekker draait zoals de stroom ronddraait, schuift de kurkentrekker op in de richting van de magnetische veldlijnen.

Kurkentrekkerregel 3: lorentzkracht op een stroomvoerende draad
Stel je voor: de vectorpijl die de elektrische stroom I voorstelt en, vanuit hetzelfde punt, de vectorpijl die de magnetische inductie B voorstelt. Als je het handvat draait van I naar B, over de kleinste hoek ertussen, dan schuift de kurkentrekker op in de richting van de lorentzkracht op de stroom.