Staande golven ontstaan alleen doordat een lopende golf ergens tegen terugkaatst (bijv. een snaaruiteinde of een muur) en gaat interfereren met zichzelf (tenminste, dat stuk van de golf dat nog onderweg is en nog niet teruggekaatst is).
Alleen bij sommige golflengten werkt dit constructief en ontstaat uiteindelijk wat zich laat aanzien als een staande golf. Dat kan een grondtoon zijn of een boventoon. Andere golflengten werken sommige tijdstippen samen, dan weer niet of een beetje - netto wordt het "niks" stabiels.
Feitelijk zijn staande golven 2 golven die in tegengestelde richting reizen en steeds constructief samenwerken.
Lopende golven en daaruit ontstane staande golven hebben dus dezelfde golfsnelheid omdat het eigenlijk steeds om 1 lopende golf gaat met 1 golfsnelheid. Alleen die ene golf interfereert met zichzelf.
En na verloop van tijd kan die ene lopende golf uit A die bij B weerkaatste, teruglopen naar A, daar weer weerkaatsen en richting B gaan en ook interfereren met zichzelf. Zolang het de "goede" golflengte is, werken ze allemaal steeds samen om een staande golf te produceren.