Verschil q en Q

Daniëlla stelde deze vraag op 13 mei 2013 om 00:11.

Hallo,

 Ik vraag mij af wat het verschil is tussen q en Q. Ik weet dat het allebei lading betekent. Maar wat betekenen de grootheden in de Wet van Coulomb: Fel= f (qQ/r^2)?

 alvast bedankt.

 

 

Reacties

Theo op 13 mei 2013 om 01:42

Natuurkundige formules zijn niet anders dan wiskundige: elke letter kan iets anders betekenen en elke letter is op zich bruikbaar.

Maar er zijn "gewoonten" en "voorkeuren" voor bepaalde letters voor variabele grootheden in de natuurkunde. Als iedereen zich daar aan houdt is het makkelijker om snel een formule te doorgronden.  Oh, m is massa, r is straal en q is lading.

Bij elektriciteit komen zowel q als Q voor om een lading aan te duiden. (Q wordt in thermodynamica ook vaak voor warmte gebruikt).  Of je q of Q gebruikt om een lading (van zoveel colomb) aan te geven, is aan jou. De voorkeur gaat uit naar q.

Zo is de krachtformule van Coulomb eigenlijk  F = f q1q2/r2

Maar om indexen (indices) te vermijden wordt door q1 soms q en voor q2 soms Q gebruikt:  F = f qQ/r2 waarbij dan ook vaak de Q gebruikt wordt voor de grootste lading.  Zowel q als Q worden in eenheden coulomb uitgedrukt.

Dit is niet anders dan bij de gravitatiewet van Newton waarbij F = G Mm/r2 gebruikt wordt met M de massa van iets groots (planeet) en m van iets kleins (satelliet).

Maar je mag de wet van Coulomb ook schrijven als X = a bc/d2 - zolang je maar aangeeft wat je met X, a enz bedoelt.
Dan heeft F = f qQ/r2 de voorkeur omdat de meesten voldoende geindoctrineerd zijn om voor r een afstand en voor q en Q een landing aan te nemen. Deze voorkeur is ook vastgelegd in een NEN norm. Die heeft geen status van wet, maar wel van een afspraak waarop natuurkundigen symbolen en letters zullen gebruiken. When in Rome, do like the Romans. When in Physics do like the Physicists.

hoi! op 15 juni 2017 om 16:54
De letter q gaat volgens mij over het algemeen over de lading in een klein aantal elektronen, of zelfs 1 elektron. De Q wordt daarentegen vaak gebruikt om de lading in n aantal q uit te drukken. De formule: Q=n*q waarbij q=-1,60*10^-19. Het min-teken voor de waarde van q staat er geheel om aan te duiden dat de waarde negatief is, want het is een elektron. We laten bij het berekenen het minnetje dan ook weg. Nogmaals, dit komt van mijn eigen kennis en zoals het mij is geleerd; note me if im wrong!
Theo de Klerk op 15 juni 2017 om 17:27
Dat lijkt me correct. Maar hoewel er afspraken zijn om q de lading te laten zijn en Q ofwel een grote lading (n.q) of als de warmte in de thermodynamica, is dit geen verplichting.
Ik mag ze ook L en W noemen. Als je maar duidelijk aangeeft wat elke letter betekent. En ja, het is handiger je aan de standaard te houden want als ik zonder goed te lezen ergens zie dat L = 3 C dan denk ik "lichtkracht in coulomb?" Je maakt het "lotgenoten" in de natuurkunde moeilijk als je afwijkt van wat algemeen gebruikelijk is. Maar het mag wel. En soms moet het ook. Omdat in jouw vakgebied alles nog niet zo gestandardiseerd is. Of omdat de letters "op" zijn en je noodgedwongen nu de q ook gebruikt voor iets anders.
Canbaz op 13 juni 2019 om 21:56
Van wat is de letter Q ( grootheid lading) 
een afkorting van.
Jan van de Velde op 13 juni 2019 om 22:50
Dag Canbaz,

dat is niet met alle zekerheid te zeggen, zoals wel vaker met die oudere elektrische grootheden (bijv. U, I) , maar waarschijnlijk komt het van "quantity".

groet, Jan
roel op 13 september 2019 om 18:29
voor thermodynamica zijn alle antwoorden tot nu toe fout.

volgens het boek warmteleer voor technici

Q= een hoeveelheid warmte in J/(kg*K)
q= een hoeveelheid warmte per massa-eenheid in J/kg
Theo de Klerk op 13 september 2019 om 18:42
Beste Roel,

Wat iemand achter een letter zoekt, is geheel aan hem of haar.
Traditioneel betekenen q en Q ladingen in elektrodynamica en -statica.
Traditioneel betekenen q en Q warmte-hoeveelheden in de thermodynamica.

En q & Q betekent een oude tv serie voor Beeld & Geluid.
roel op 13 september 2019 om 20:11
Beste Theo,

als je goed had gelezen zie je ook dat ik het over thermodynamica heb. In elk andere vakgebied zal het ook vast een andere functie hebben.

overigens had ik de eenheden fout:
Q is in joule(J)
q is in J/kg

oftewel:  q=Q/m
Jan van de Velde op 13 september 2019 om 20:15
dag Roel,

als jij goed gelezen had dan had je kunnen zien dat deze topic was gestart rond het gebruik van Q en q in de elektrostatica, en dat er vóór jou niemand over thermodynamica repte. Verwacht dan ook geen "goede" antwoorden voor thermodynamica.

Groet, Jan

Plaats een reactie

+ Bijlage

Bevestig dat je geen robot bent door de volgende vraag te beantwoorden.

Roos heeft zesentwintig appels. Ze eet er eentje op. Hoeveel appels heeft Roos nu over?

Antwoord: (vul een getal in)