Frankrijk verbiedt iPhone 12

Onderwerp: Elektromagnetisch spectrum, Licht

Een opgave van de redactie van Stichting Exaktueel over de straling van iPhones. Op basis van artikelen in de media maakt Stichting Exaktueel opgaven die aansluiten bij het natuurkunde-onderwijs in het voortgezet onderwijs.

In de Gelderlander van 14 september 2023 lezen we dat Frankrijk de verkoop van de smartphone iPhone 12 tijdelijk verbiedt, omdat de straling ervan de Europese limieten overschrijdt.

a) Wat voor soort straling zendt de smartphone uit?

De smartphone maakt gebruik van elektromagnetische golven (radiogolven) .

b) Waardoor zou nu juist de straling van een smartphone gevaarlijk zijn?

De smartphone wordt gewoonlijk voortdurend op het lichaam gedragen, en bij gebruik dicht bij het hoofd. De uitgezonden straling zal daardoor voortdurend door het lichaam geabsorbeerd worden.

Even verderop lezen we:

“Straling uit apparaten kan het lichaam opwarmen en daarom zijn er limieten voor de blootstelling aan die straling. Het Franse agentschap voor de regulering van radiofrequenties, ANFR, meldt dat uit tests naar voren komt dat de absorptie van die straling door het lichaam is vastgesteld op 5,74 watt per kilogram. De Europese norm ligt op 4,0 watt per kilogram lichaamsgewicht”.

c) Bereken hoeveel straling een persoon van 80 kg maximaal mag absorberen volgens de Europese norm.

Een persoon van 80 kg zal maximaal 80 maal 4 watt = 320 W mogen ontvangen.

Een gloeilamp zendt ook straling uit (zie Wikipedia).

d) Welke soort straling zendt een gloeilamp uit?

Een gloeilamp zendt elektromagnetische straling uit. Het rendement van een gloeilamp ligt tussen 5 en 10%. De straling bestaat dus voor 90 tot 95% uit warmtestraling (infrarood) en voor 5 tot 10% uit zichtbaar licht.

e) Noem twee belangrijke verschillen tussen de gloeilamp en de smartphone ten aanzien van straling en het mogelijk effect op het lichaam.

De gloeilamp zit niet direct op het lichaam, zodat een groot deel van de uitgezonden energie niet wordt opgenomen door het lichaam. De frequenties van de uitgezonden warmtestraling door de gloeilamp zijn veel lager dan die van de radiogolven van de smartphone. Golven met lagere frequenties kunnen moeilijker ogenomen worden door het lichaam dan golven met hogere frequenties.

Over de gevolgen van de straling van de smartphone op de temperatuur van het lichaam schrijft de krant:
“Zo leidt de Europese norm van 4 watt per kilogram tot een opwarming van het lichaam van ongeveer 0,1 graden”.

De verhoging van de temperatuur van 0,1 graden is gemeten bij een proefpop van 100 kg. Die pop was onderhevig aan een vermogen van 400 watt.

f) Beredeneer waarom die 4 W/kg bij een persoon van 80 kg niet tot een temperatuurverhoging van 80 maal 0,1 graden zal leiden.

Die 4 W/kg is bepaald door een proefpersoon van 100 kg te bestralen met een vermogen van 400 watt. 4 W/kg betekent dat elke kilogram 4W ontvangt. Die kilogram stijgt daardoor 0,1 graad in temperatuur. Dat geldt ook voor de andere 79 kilogram van die persoon. De temperatuurstijging van het hele lichaam is dus 0,1 graad.

g) Heb je een mening over dit verbod? Zo ja, onderbouw je mening met argumenten.

Voorbeelden van meningen:

  • 0,1 graad stijging is erg weinig; bij inspanning stijgt mijn temperatuur wel meer.
  • fabrikanten moeten zich houden aan de Europese normen
  • iedereen moet zelf bepalen wat verantwoord gebruik is
  • niet naast je hoofd leggen in bed.

In Nederland is het toestel niet verboden.

h) Wat vind je daarvan?

Dat is vreemd, maar wel begrijpelijk als (kennelijk) elk land zelf mag bepalen of het de richtlijn toepast en op welke terreinen.