Op donderdag 8 december hebben wij, Eline Houben en Karin Bruil een interview gehouden met Geert-Jan Roelofs. We hadden een afspraak in zijn kamer, in het Buys Ballot gebouw. We hadden de interviewvragen goed voorbereid maar ons verder niet echt verdiept in het vakgebied van deze man. Nadat we waren gaan zitten barstten we los. Na een aantal vragen bleek dat zijn vakgebied totaal anders was dan wat wij verwacht hadden. Voor ons gevoel had het niet zozeer met natuurkunde te maken, meer met scheikunde en informatica… Na afloop hebben wij nog wat foto’s gemaakt en zijn we weer op de fiets gestapt naar huis.
Goedemiddag, wij zijn Karin en Eline en zouden u graag een aantal vragen willen stellen.
Wat is uw vakgebied?
Mijn vakgebied is dat van klimaatonderzoek en dan met name wolken. Aan wolken is heel goed te zien en te voorspellen hoe het klimaat verandert. Ik ben voornamelijk bezig met het ontwerpen en aanpassen van computermodellen voor wolken.
En het IMAU staat voor…?
Institute for Marine and Atmospheric research Utrecht.
Waar houdt het zich dan mee bezig?
Het houdt zich bezig met onderzoek naar zee, atmosfeer, ijs en klimaat.
Wat voor een ‘schoolvakken’ spelen bij uw werk een rol of hebben er raakvlakken mee?
Scheikunde speelt een zeer belangrijke rol, ook aardrijkskunde, natuurkunde en biologie, maar voornamelijk scheikunde.
Wat heeft u dan gestudeerd dat u hier terecht bent gekomen?
Ik heb scheikunde gestudeerd. Ik studeerde in de tijd dat computers opkwamen en dat heeft veel invloed gehad op wat ik nu uiteindelijk doe. Computers zijn interessant en vooral ook dat je ze in combinatie met bijvoorbeeld onderzoek kan gebruiken.
Bent u altijd al geïnteresseerd geweest in de bètavakken?
Ja, ik ben altijd wel geïnteresseerd geweest in vakken als natuurkunde en scheikunde. Dat komt ook omdat ik wel goeie cijfers haalde en goede leraren had.
Maakt een goede leraar volgens u veel verschil uit?
Ik denk dat, dat een belangrijke rol speelt.
Wat houdt uw werk nou echt in, wat zijn zoal uw bezigheden?
Eigenlijk is het een combinatie van lesgeven en heel veel uren achter de computer. Het heet een docent onderzoeker. Ik zit bijna de hele dag achter de computer, bezig met het ontwerpen van computermodellen of het voorbereiden van een presentatie.
Werkt u in teamverband?
Ja min of meer wel. Overal in de wereld zijn er grote groepen bezig die zich bezighouden met dezelfde ingewikkelde modellen. Het klimaat is tegenwoordig erg aan de orde.
U werkt dus met een aantal landen samen aan een onderzoek?
Ja, vaak komen we samen op een congres om onze resultaten te presenteren.
Wat voor een rol speelt Nederland, als klein landje, in zo’n onderzoek?
Nederland heeft een unieke rol. In het wolkenonderzoek zijn veel metingen nodig en Nederland heeft natuurlijk veel wolken.
Zijn er geen landen, die meer macht hebben?
Landen hebben niet zozeer meer macht maar sommige landen hebben meer flair in het presenteren. Dit heeft te maken met een taal die zij goed beheersen en soms ook met meer financiële middelen.
Hoe lang doet u dit al?
Sinds 1987. Ik ben in Utrecht gepromoveerd. Daarna ben ik enkele jaren naar Duitsland gegaan. Toen kwam ik terecht in Wageningen en sinds 1997 ben ik weer terug in Utrecht.
Waar was u mee bezig op het moment dat wij binnenkwamen?
Over een paar weken heb ik een voordracht voor meteorologen. Die was ik aan het voorbereiden.
Vindt u het leuk om een presentatie te houden?
Als je merkt dat het aanslaat is het erg leuk om te doen.
Bent u nu bezig met een onderzoek?
Ja. Ik ben bezig met luchtverontreiniging en met hoe wolken zich vormen in een verontreinigde lucht. Als de lucht verontreinigd is, blijven wolken langer in de lucht en zijn er meer wolken, omdat zo een wolk ontstaat uit vuiltjes, waarop zich een druppel bevindt. Als er meer vuildeeltjes zijn, zijn er meer druppeltjes en dus ook meer wolken.
Bent u nu bezig daar een model op te ontwerpen?
Ik onderzoek wat er in de tijd, dat een wolk lang blijft hangen, gebeurt, hoe en wanneer regenvorming ontstaat. Daarop proberen we een computermodel te bouwen.
Hoe lang werkt u aan een onderzoek?
Het zijn zeer uitgebreide onderzoeken. De modellen gaan tot in de kleine details. Als je een computermodel hebt ontworpen kost vervolgens het doen van simulaties ook veel tijd. Soms gaat dat wel eens fout en moeten er dingen worden aangepast. Vaak roepen resultaten weer nieuwe vragen op. Een onderzoek kan zo’n twee tot vier jaar duren.
Wie betaalt een onderzoek?
De universiteit is de eerste geldstroom. Wolken zijn in deze tijd commercieel niet erg interessant dus er wordt weinig mee verdiend.
Bepaalt u zelf wat u onderzoekt?
Vaak is het zo dat een vraag voortkomt uit een andere opgeloste vraag. Vaak zijn het ook internationale vraagstukken.
Heeft u wel eens iets ontdekt?
Geen “nobelprijs-achtige” dingen of zo… Wel heb ik wel eens in een onderzoek vooruitgelopen. Dat ik ergens vrij snel bij was.
Heeft u ooit wel eens te maken met ethische vraagstukken?
Nee, eigenlijk niet.
Vindt u dat er grenzen zijn?
In dit vak speelt wel hoe je dingen naar buiten brengt, met het zicht op de toekomst. Als wetenschapper moet je daarmee uitkijken. Soms kan een klimaatonderzoek tegen de economie werken.
Wij hebben nog één vraag aan u: Wat vindt u nou het allerleukste aan uw beroep?!
Ik vind het leuk om nieuwe dingen uit te zoeken met een computermodel en dat te combineren met onderwijs geven. Je kunt resultaten uit je onderzoek gebruiken in het lesgeven, maar studenten kunnen zelf ook onderzoek doen en dat presenteren. Je krijgt een soort wisselwerking. Dat vind ik leuk!
