Emile Aarts studeerde natuurkunde in Groningen. Nu is hij Vicepresident en Wetenschappelijk Programmadirecteur van Philips Research en is hij hoogleraar aan de Technische Universiteit in Eindhoven (eerst bij de faculteit Wiskunde en Informatica, sinds kort bij Industrial Design). In deze functies bouwt hij mee aan een wereld waarin een nieuwe rol is weggelegd voor technologie.
Meer en meer wordt techniek verweven met de dingen om ons heen: kleding die je voortdurend van nieuwe ‘prints’ kunt voorzien, een bed dat over je gezondheid waakt en veel meer. Ambient Intelligence wordt dat genoemd. Het is een vakgebied met veel, creatief werk voor natuurkundigen.
Techniek naar de achtergrond
“Het concept voor Ambient Intelligence is in 1998 ontstaan”, vertelt Emile Aarts. “Doordat elektronische componenten steeds kleiner worden, is het mogelijk om die te verwerken in de omgeving om ons heen, huizen, de auto, kleding, enzovoort. Dit opende de weg naar een nieuwe manier van denken, waarin de mens centraal staat en de elektronica zich steeds meer ‘terugtrekt’ in de achtergrond. Nieuw hierbij is ook dat we ons steeds meer richten op het ontwerpen van intelligente netwerken van systemen die de mens van allerlei functionaliteit kunnen voorzien. Die visie drijft ons nog steeds.”
Creatieve communicatieconcepten
“In deze ontwikkelingen speelt natuurkunde een grote rol. Auto’s bijvoorbeeld worden van steeds meer functionaliteit voorzien: radio, cd, Tom Tom en in de toekomst allerlei andere, nieuwe, sociale communicatieconcepten. We onderzoeken alternatieve bedieningsmogelijkheden voor al die apparatuur, bijvoorbeeld via een toetsenbord in het dashboard dat pas zichtbaar wordt als je het nodig hebt – dus als je met je hand in de buurt van het dashboard komt. Om dat te kunnen realiseren heb je materialen nodig die van oppervlaktestructuur kunnen veranderen. Natuurkundig onderzoek kan de oplossingen vinden die hiervoor nodig zijn.”
Kunstzinnige vorming
"De combinatie van analytisch en creatief denken die hierbij komt kijken, spreekt mij enorm aan. Ik kom uit een gezin met strikte regels. Toen ik ging studeren kreeg ik van mijn vader een lijstje met studies die ‘mochten’. Mijn eigen keuze, kunstzinnige vorming, stond daar niet bij. Ik heb toen gekozen voor de studie die ik het meest uitdagend vond: natuurkunde. Vooral de analytische manier waarop je leert denken, is iets waar ik nog steeds veel aan heb. Daardoor kan ik mijn natuurkundige achtergrond combineren met allerlei nieuwe vragen. Vlak na mijn studie gingen die over informatica, een vak dat toen nog in opbouw was. Nu zijn dat vragen op het gebied van Industrieel Ontwerpen. ”
Natuurkunde en meer
“Sinds mijn studietijd heeft het vak natuurkunde sterke ontwikkelingen doorgemaakt. Er komt steeds meer ruimte voor nieuwe disciplines zoals energiefysica, biofysica en life sciences. Concepten als Ambient Intelligence sluiten aan op deze ontwikkelingen en bieden volop ruimte aan natuurkundigen die multidisciplinair willen werken. Ik bedoel hiermee niet alleen dat mensen uit verschillende disciplines met elkaar samenwerken. Het gaat er ook om dat je natuurkundige kennis gebruikt in combinatie met andere disciplines, waarbij de combinatie van exacte en gedragswetenschappen veel interessante, nieuwe inzichten kan opleveren.”
Geen moment spijt
“Natuurkunde is een vak voor nieuwsgierige mensen die het leuk vinden om grenzen te verleggen en die niet bang zijn om met complexe modellen om te gaan. Bovendien moet je tijd en ruimte durven te nemen om jezelf multidisciplinair te ontwikkelen. Past dit bij jou, dan moet je zeker overwegen om een natuurkundestudie te gaan doen. Ik heb er zelf nog geen moment spijt van gehad.”
Fotografie: Philips