Heb jij wel 'ns het gevoel dat iemand je achter je rug aanstaart? Dat prikkelende gevoel in je rug... Maar heb je je ooit wel 'ns afgevraagd waar dat gevoel vandaan zou kunnen komen? Het is niet zo dat ogen stralen uitzenden naar je rug, die je rug zou kunnen voelen. Maar hoe kun je dat gevoel dan verklaren? Rupert Sheldrake is een interessante wetenschapper - waarvan velen zich overigens afvragen of hij wel een echte wetenschapper is - die zich bezighoudt met dit soort vreemde en moeilijk verklaarbare fenomenen: Hoe kan het dat duiven de weg naar huis terug kunnen vinden? Hoe kan het dat de hond precies begint te blaffen op het moment dat je besloten hebt om hem de uit te laten? En hoe kan het dat iemand precies belt op het moment dat je aan hem of haar denkt?
Sheldrake verklaart deze fenomenen met een nogal uitzonderlijke theorie die ervan uitgaat dat mensen en dieren elkaars gedachten kunnen lezen zonder dat ze zich bewust daar van zijn. Een heel vreemde theorie die absoluut niet past binnen de huidige wetenschap. Maar volgens Sheldrake wil dat niet zeggen dat de theorie niet getoetst zou moeten worden. Velen mensen denken dat ze kunnen voelen wanneer iemand hen aanstaart; laat die mensen dat dan wetenschappelijk toetsen, aldus Sheldrake. Hij heeft een experiment geformuleerd dat iedereen gewoon thuis kan uitvoeren en waarmee we voor eens en voor altijd kunnen vaststellen of mensen nou echt kunnen voelen dat ze aangestaard worden of niet. Het experimenten is heel zorgvuldig opgezet. Je kunt niet zo maar gaan rondvragen of mensen wel 'ns het gevoel hebben aangestaard te worden. Je voert het experiment met twee mensen uit: laten we even zeggen dat jij degene bent die aangestaard wordt en de ander de "staarder" is. Je zit op een stoel geblinddoekt met je rug naar de ander. De staarder gooit een munt op en als het kop wordt begint 'ie je aan te staren, en bij munt kijkt 'ie de andere kant op. Hij of zij knipt in z'n vingers om aan te geven dat het staren begonnen is en jij moet nu zeggen of je je wel of niet aangestaard voelt. Dat knippen in de vingers omdat je anders aan de richting van de stem (onbewust) zou kunnen bepalen welke kant de ander opkijkt.
Het experiment heeft diverse varianten die heel nauwgezet beschreven zijn op de site van Rupert Sheldrake (www.sheldrake.org). Op die site kun je ook formulieren vinden waarin je je resultaten kunt invullen, en zo kun je meedoen met een wereldwijd experiment.
Je kunt het experiment zelf uitvoeren en proberen vast te stellen of jouw proefpersonen wel of niet andermans ogen in hun rug voelen priemen. Maar je kunt ook je eigen experiment bedenken; met als thema je eigen onverklaarbare fenomeen. Maar zorg er wel voor dat je het experiment zo waterdicht mogelijk uitvoert, en herhaal het heel erg vaak! Dus niet drie of tien keer, maar eerder honderd keer.
Je kunt ook kijken wat Stichting Skepsis over Rupert Sheldrake te zeggen heeft. Stichting Skepsis stelt zichzelf tot doel om pseudo-wetenschappelijke lariekoek de wereld uit helpen. En aldus hen hoort Sheldrake's theorie daar ook bij. Ze hebben een groot aantal verhalen over Sheldrake op hun site staan. Maar in de kern zijn Sheldrake en Skepsis het vaak wel met elkaar eens: je moet zorgvuldig opgezette experimenten uitvoeren voordat je kunt weten of een theorie waar of onwaar is.
Suggesties voor onderzoek:
- Meet of je priemende ogen in je rug kunt voelen.
- Ontwerp je eigen experiment om één of ander bijzonder onverklaarbaar fenomeen vast te kunnen stellen.
- Vergelijk de meningen van Rupert Sheldrake en Stichting Skepsis.
