De bodem in Nederland daalt. De oorzaak ligt bij natuurlijke factoren zoals geleidelijke indikking van klei- en veenlagen, of plotselinge bewegingen door lichte aardbevingen. Maar ook door toedoen van de mens daalt de bodem. En dat kan flinke wateroverlast veroorzaken.
In Noord-Nederland is het vooral de winning van aardgas die bodemdaling veroorzaakt. Het aardgas zit in kleine poriën tussen korrels in zandsteenlagen. Deze lagen liggen op 3 tot 4 km diepte. Wanneer energiemaatschappijen het gas door boringen winnen, wordt de zandsteenlaag in elkaar gedrukt door het gewicht van de bovenliggende lagen. Ten noorden van Groningen is daardoor een kilometers brede, schotelvormige inzakking ontstaan. In 2050 zal de maximale bodemdaling ongeveer 40 cm zijn.
Bodemdaling kan grote gevolgen hebben voor onze kustbescherming en waterhuishouding. Denk bijvoorbeeld aan overstromingen. De winning van aardgas blijft echter van groot economisch belang voor Nederland. We moeten daarom steeds de voor- en nadelen van gaswinning afwegen en maatregelen nemen om overstromingen te voorkomen.
Vragen voor je werkstuk of spreekbeurt
- Hoe kun je voorspellen wat de bodemdaling door gaswinning zal zijn?
- Zijn er ook delen van Nederland waar de bodem stijgt, en waarom?
- Hoe merk je bodemdaling aan het oppervlak? Zullen er huizen instorten?
- Welke menselijke activiteiten kunnen, naast aardgaswinning, ook voor bodemdaling zorgen?
- Is het nu wel of niet een goed idee om aardgas te winnen in de Waddenzee?
Relevante literatuur
Bodem in beweging - Geofoon, mei 1999, uitgave van het landelijk informatiepunt voor vragen over bodemdaling en aardbevingen: tel. (0800) 0230233
Handige links
Verwante opleidingen
Profielen en Schoolvakken/Thema's
- Aardrijkskunde
- Algemene Natuurwetenschappen
- Natuurkunde
