De aarde is continu in beweging. Dat is voor ons het duidelijkst merkbaar als het gaat om de atmosfeer: luchtstromingen maken dat ons weer van dag tot dag varieert. In de oceaan transporteren stromingen aan de lopende band warmte uit de tropen naar hogere breedtegraden. Maar ook de ‘vaste’ aarde is in (langzame) beweging. Dat merken we aan aardbevingen en vulkaanuitbarstingen. Dankzij de moderne technologie (met name satellieten en snelle computers) kunnen we al deze activiteit van dag tot dag volgen. Een deel van de informatie is bovendien direct beschikbaar via het internet.
Je bent waarschijnlijk vertrouwd met de beelden van weersatellieten die elke avond tijdens het weerbericht worden getoond. Satellieten brengen echter niet alleen de toestand van de atmosfeer in kaart. Er zijn ook satellieten die continu informatie over de oceanen verzamelen. Zo kunnen bijvoorbeeld zeestromingen en watertemperatuur worden gemeten, maar ook biologische aktiviteit: de SeaWiFS satelliet maakt opnamen van de kleur van het oceaanoppervlak en ‘ziet’ zo hoeveel plankton er aanwezig is. Het satelliet-systeem GPS kun je niet alleen gebruiken om tijdens een trektocht nauwkeurig je eigen positie te bepalen, ook bewegingen van de aardkorst worden hiermee gemeten. Naar de aardbevingen die met deze bewegingen gepaard gaan, wordt continu ‘geluisterd’ door wereldwijde netwerken van seismometers. Als er ergens een aardbeving optreedt dan bepalen computers automatisch de plaats en sterkte.
Bestudeer eens met welke methodes de aarde continu in de gaten wordt gehouden. Wat leert de informatie ons over onze planeet? Of volg op het internet eens gedurende een periode aardbevingsaktiviteit, oceaantemperatuur, etc. en probeer vervolgens te verklaren wat je ziet.
Vragen voor je werkstuk of spreekbeurt
- Welke technieken worden er gebruikt? Wat zijn de technische beperkingen?
- Wat vertellen satellieten ons over de toestand van de aarde?
- Hoe deed men vroeger de waarnemingen die nu per satelliet worden verricht?
- Welk aspect van de aarde zou jij willen volgen met een nieuw te ontwerpen satelliet of wereldwijd observatiesysteem? Met welk doel?
- Hoe snel gaan veranderingen in de oceaan eigenlijk? En hoe vergelijkt zich dat met de atmosfeer of ‘vaste’ aarde?
Relevante literatuur
Bij dit onderwerp is (nog) geen geschikte literatuur gevonden.
Handige links
Amerika's overheidsinstantie voor weer, klimaat en oceanen
Verwante opleidingen
Profielen en Schoolvakken/Thema's
- Aardrijkskunde
- Algemene Natuurwetenschappen
- Natuurkunde
- Wiskunde
