Natuurkunde.nl - Spraaktechnologie

Computers kun je voor van alles gebruiken, zoals het versturen van email, het ontwerpen van ingewikkelde moleculen, voor elektronisch betalingsverkeer, als reisplanner en natuurlijk voor games.

Wie wel eens een aflevering van de tv-serie Star Trek heeft bekeken, weet dat je computers ook zou kunnen gebruiken om menselijke taal te herkennen en te spreken. Dat is heel handig als je bijvoorbeeld snel en makkelijk informatie uit een grote database wilt vissen. Je vraagt aan de computer wat je wilt weten, de computer zoekt het voor je op en vertelt je wat er gevonden is.

Computers die spraak verstaan en zelf kunnen spreken zijn op zich géén science fiction meer. Zulke systemen voor automatische spraakherkenning en spraaksynthese worden op beperkte schaal al gebruikt. Zo heb je dicteerapparaten die opschrijven wat je zegt, voorleesmachines en allerlei geavanceerde toegangspoorten die naar je spraak luisteren en kunnen bepalen of jij voor de deur staat of dat iemand anders jouw stem nadoet. Helaas zijn al die systemen nog lang niet zo goed als een gemiddelde menselijke taalgebruiker. Het zal zeker nog wel een jaar of tien duren voor we computers probleemloos in onze eigen woorden kunnen aanspreken en beluisteren.

Vragen voor je werkstuk of spreekbeurt

Wat is op dit moment de stand van zaken wat betreft spraakherkenning? Wat kan de computer wel, en wat kan hij (nog) niet?
Als je een machine wilt maken die in staat is om een geschreven tekst correct voor te lezen moet het systeem een aantal heel verschillende taken uitvoeren. Probeer schematisch duidelijk te maken wat een spraaksynthesesysteem allemaal moet doen om een geschreven tekst (een bestand met letters en leestekens) om te zetten in een gesproken boodschap (geluid in de lucht). Hoe worden die taken globaal uitgevoerd? En omgekeerd: hoe wordt een gesproken boodschap omgezet in geschreven tekst?
Hoe zou een spraakherkenner of sprekende computer een dove kunnen helpen? Waarom is het handig als de spraakherkenner zelf ook kan spreken?
Waarom is spraakherkenning door een computer eigenlijk zo moeilijk?