Sinds de introductie van de hogesnelheidscamera voor de consument door Casio is deze camera steeds vaker in het natuurkundelokaal te vinden. Casio levert momenteel vijf verschillende hogesnelheidscamera's. Andere fabrikanten van camera's hebben tot dusver geen hogesneleheidscamera's te bieden voor de consument. In dit artikel zetten we de mogelijkheden van de momenteel beschikbare camera's op een rijtje. Elders op natuurkunde.nl vindt u concrete voorbeelden van artikelen, opgaven en bijlessen die gebaseerd zijn op filmpjes van de hogesnelheidscamera.
Helaas zijn de camera's die in dit artikel besproken worden niet allemaal meer leverbaar. De getoonde filmpjes en de gegeven informatie kunnen echter in veel gevallen nog interessant zijn, vandaar dat dit artikel nog getoond wordt. Wanneer je overweegt ene camera aan te schaffen, kun je via de EXILIM website nagaan welke camera's nog leverbaar zijn en welke daarvan het beste bij jouw situatie past.
Al deze camera's hebben 'Exilim' in de naam, zoals de Exilim FC 100 of de Exilim F1. We kijken in dit artikel alleen naar de eigenschappen die deze camera's hebben bij het maken van hogesnelheidsfilmpjes. De kwaliteit van de camera voor het reguliere fotowerk wordt in dit artikel niet besproken.
De camera's zijn grofweg te verdelen in twee categorieen: de handzame modellen en de wat minder handzame modellen. Het handzame model past eenvoudig in de binnenzak en kun je dus makkelijk altijd meenemen voor het geval dat er ineens iets gebeurt dat je graag op film wil vastleggen. De EX FC 100 en de EX FH 100 zijn beide zeer handzaam. De EX FH 20 en de EX 1 zijn beide wat groter uitgevoerd en lijken daarmee nog het meest op de bekende analoge camera's uit de periode 2000-2005. Met dit toestel bij je, is direct duidelijk dat er een fotograaf in de buurt is.
Bovenstaande afbeeldingen laten duidelijk het verschil tussen de twee type camera's zien. Op de foto staan de EX F 1 en de EX FH 100. Niet afgebeeld zijn de EX FH 20 die een beetje kliener is dan de EX F 1 en de EX FC 100 die weer wat kleiner is dan de EX FH 100.
Framerate en resolutie
Een heel belangrijk aspect van de camera is de framerate, het aantal beeldjes dat de camera schiet in een bepaalde tijd. Dit wordt uitgedrukt in frames per second: fps.
Naast de framerate is uiteraard ook de resolutie van belang, dit wordt uitgedrukt in het aantal pixels (hoogte maal breedte) dat voor elke afzonderlijke afbeelding (frame) gebuikt wordt. Afhankelijk van de situatie maakt de filmmaker een keuze: veel frames met weinig pixels of wat minder frames met elk redelijk veel pixels. Zo zal de start van een sprinter prima tot zijn recht komen met 120 fps met een resolutie van 640 * 480 daar waar een trillende gitaarsnaar beter in beeld kan worden gebracht met 1200 fps (336*96). In onderstaand overzicht zien we de framerates van de verschillende camera's.
Framerate en resolutie op film
Een korte zoektocht op youtube levert een grote collectie voorbeeldfilmpjes. Een van de (in het kader van dit artikel) meest interessante is onderstaand filmpje waar een sprong op verschillende framerates wordt weergegeven.
Dezelfde beweging, meerdere malen gefilmd met verschillende framerate en resolutie
Voorbeelden
Het gaat uiteindelijk om de filmpjes zelf, daarom geven we hier enkele voorbeelden van opnames die gemaakt zijn met verschillende camera's.
Twee stuiterballen, gefilmd met de F1 met 300 fps (door de felle belichting zijn er ook vier schaduwen te zien op de film)
Accordeontong, gefilmd met de FH 100 met 1000 fps
Advies
Helaas zijn de camera's die in dit artikel besproken worden niet allemaal meer leverbaar. De getoonde filmpjes en de gegeven informatie kunnen echter in veel gevallen nog interessant zijn, vandaar dat dit artikel nog getoond wordt. Wanneer je overweegt ene camera aan te schaffen, kun je via de EXILIM website nagaan welke camera's nog leverbaar zijn en welke daarvan het beste bij jouw situatie past.
Welke camera het meest geschikt is, hangt van de persoonlijke situatie af. Veel lezers van dit artikel zullen docent zijn en daarbij kan het ook verschil maken of de camera prive of via school wordt aangeschaft. We kunnen ons voorstellen dat de lezer in de volgende situaties de betreffende camera kiest.
- EX FC 100
Voor wie het gewoon prettig vindt om zonder al te veel gedoe makkeljk een foto te maken en in de klas (of buiten) ook wel eens een hogesnelheidsfilmpje wil maken.
- EX FH 100
Voor wie iets hogere eisen stelt aan de fotokwalitieten (dan bij de FC 100) maar geen zin heeft om met een grote camera op stap te gaan.
- EX FH 20
Voor iemand die geen probleem heeft om met een camera te slepen en die wel graag wat meer wil kunnen met inzoommogelijkheden of graag over een wat betere lens (dan bij de FH 100) beschikt.
- EX F 1
Voor wie gewoon het beste resultaat wil hebben, waarbij de hogere prijs of het gesleep met de camera geen probleem is.
