De nieuwe site www.sciencespace.nl voor onderbouwleerlingen van het voortgezet onderwijs staat bol van bèta-informatie, goede uitleg en inspirerende voorbeelden.
Deze bijzondere site werd op de bijzondere datum 09-09-09 gelanceerd in poppodium de Melkweg in Amsterdam. Niet met het doorknippen van een lint (saai) of een druk op de knop (afgezaagd), maar met een knallend vacuumkanon.
Zo′n 150 jongeren en een heel stel bètawetenschappers waren die middag te gast op een spetterend wetenschappelijk feestje.
Bekijk een korte impressie van deze dag via youtube
Gastvrouw Ebru Umar voelde verschillende geleerden aan de tand en kreeg verrassende antwoorden. Dacht je dat nanotechnoloog Dave Blank, hoogleraar-directeur van een van de grootste nano-onderzoekscentra ter wereld van ′s morgens vroeg tot ′s avonds laat in een witte jas achter zijn microscoop op de Universiteit Twente zit? Mis. Hij geeft overal ter wereld lezingen over zijn onderzoek. "Nederlandse wetenschappers zijn heel ver in het onderzoek naar die superkleine deeltjes, die wel 100duizend keer kleiner zijn dan een mensenhaar. Met nanodeeltjes kan bijvoorbeeld tandpasta of haargel steeds beter gemaakt worden. Maar ook voor het opsporen genezen van ziekte als diabetes en kanker".
Moet je op school echt een studiebol zijn om bètawetenschapper kunnen worden? Astronome Sera Markoff lachtend in het Engels: "Toen ik zo oud was als de jongeren in de zaal, had ik blauw haar, een tatoo en las ik science fiction comics. En nu ben ik zwartegatendeskundige."
Ook aquatisch ecoloog Marten Scheffer was op school niet erg fanatiek. Wiskunde en biologie vond hij maar saai, vertelde hij op een filmpje. Intussen is hij een van de drie winnaars van de Spinozapremie 2009 (een soort Nederlandse Nobelprijs). De ′slootjesdetective′ fietst elke dag fluitend en denkend naar zijn werk.
Is een bèta-beroep leuk genoeg voor meisjes? "Geen fijner vak dan theatertechniek, het is technisch en creatief tegelijk", vertelde VJ Zoscha van Erkel enthousiast. "En meisjes zijn vaak nog iets beter, omdat ze creatiever zijn", gaf haar collega, DJ Oscar Friitschi ruiterlijk toe. Met hun bedrijfje Limmerick ondersteunde ze het programma met een werveldende VJ-DJ show.
Robotdeskundige Peter van Lith vindt meisjes vaak nog net iets beter dan jongens. "Meisjes zijn precieser", vertelde hij, terwijl zijn robot intussen radslagen, koprollen en pirouettes liet zien. "Robots worden steeds ingewikkelder. In 2050 wint een robot-elftal het WK voetbal", voorspelde hij.
Dat wetenschap heel verrassend kan zijn, merkte Anieke van Leeuwen terwijl zij de kabeljauw bestudeerde. Ze ontdekte dat die vissoort het moeilijk heeft, niet door te weinig prooivissen, maar door te veel. "Ja, gek hè? Uit mijn onderzoek blijkt dat we de kabeljauw kunnen helpen door een deel van z'n eten weg te vangen."
Weerkundige Jo Hermans legde met een wijnglas (dat tot verbazing van de zaal niet stukviel) en een touwtje uit hoe het komt dat tornado′s zo enorm hard ronddraaien. Hij vindt wetenschap zó leuk, dat hij ook nu na zijn pensioen nog bijna elke dag op de universiteit aan het werk is.
Het absolute hoogtepunt van deze middag was zonder twijfel de Freezing Physics show van stichting Rino. Studenten van Universiteit Leiden lieten met behulp van vloeiend stikstof kurken de zaal in schieten, maakten een een koude stoomfontein en als klapstuk: het vacuumkanon. Hans Roosendaal, de voorzitter van de Stichting natuurkunde.nl, knalde de nieuwe website www.sciencespace.nl de lucht in.
Bekijk een uitgebreide impressie van deze dag via youtube