Op zondag 14 oktober sprong de Oostenrijker Felix Baumgartner van een hoogte van 39 km boven het aardoppervlakte uit een luchtballon. Hij maakte de langste parachutesprong ooit. Aan deze sprong ging veel voorbereiding vooraf. In enkele artikelen gaan we na welke voorbereidingen dit geweest zijn en rekenen we aan de hand van een model na wat er allemaal gebeurd is. Dit model rond parachutespringen wordt elders op natuurkunde.nl uitvoerig beschreven.
Laten we eerst eens kijken waar het eigenlijk over gaat. Als je op youtube zoekt, vind je heel veel filmpjes over deze sprong. Onderstaand filmpje is een (Engelstalige) reportage van 2,5 minuut zoals ABC news deze maakte op de dag van de sprong.
Korte reportage over de sprong van Baumgartner op youtube
In een korte serie artikelen gaan we deze sprong narekenen. Hierbij maken we gebruik van een model waar alle gegevens in kunnen worden ingevoerd en nagerekend.
Modelleren van een parachutesprong
Elders op natuurkunde.nl vind je een complete serie waarin wordt uitgelegd hoe je in Coach een parachutsprong kunt modelleren. Dit begint met een heel eenvoudig model en wordt steeds ingewikkelder. Behalve de natuurkundige kant wordt in deze serie artikelen ook uitgelegd hoe je het modelleren zelf aanpakt.
De verschillende artikelen in deze serie
We beginnen met een bestaand model en voeren daar de gegevens van deze sprong in. Levert het model dan de waarden die ook in werkelijkheid optraden?
Het model waarmee we begonnen zijn, is ontwikkeld voor 'normale' parachutesprongen. Deze sprong is echter van veel grotere hoogte gemaakt, hierdoor verandert de valversnelling. Hoe groot is hiervan het effect?
Vanuit de redactie van natuurkunde.nl zijn we niet de enigen die zich bezig houden met deze sprong. Natuurkundedocent Gerard van Eijk heeft een tekstmodel gemaakt in Coach waarbij hij ook enkele vragen heeft geformuleerd. Kijk hoe ver jij komt met deze opgave.
Waar willen we nog meer over schrijven?
Natuurlijk zijn er nog heel veel meer dingen om uit te zoeken rond deze sprong. We willen in ieder geval nog aandahct besteden aan de volgende zaken:
- Wat is het effect van de veranderende luchtsamenstelling op de wrijvingskracht?
Bij elke beweging die niet in het luchtledige (vacuum) plaatsvindt, is er luchtwrijving. In het oorspronkelijke model was dat al meegerekend. De luchtwrijving werd daarin berekend voor omstandigheden zoals we die hier op aarde kennen. Op grote hoogte is de samenstelling van de lucht echter heel anders. Hoe groot is hiervan het effect op de sprong?
- Evaluatie van de lessenserie
We gaan nog eens na wat we eigenlijk berekend hebben en hoe we de berekeningen kunnen gebruiken om voorspellingen te doen over andere sprongen in de toekomst.