Chaos of orde

Onderwerp: Arbeid en energie, Gas en vloeistof, Overige onderwerpen, Thermische processen

Dit thema is gemaakt door Anneke de Leeuw, docente Natuurkunde en ANW. Haar oorspronkelijke site http://www.geocities.com/entropienl is ter beschikking gesteld aan natuurkunde.nl. Bij dit onderwerp horen een aantal suggesties voor profielwerkstukken. Mocht je nog vragen of opmerkingen hebben, dan kan je Anneke de Leeuw mailen

Entropie

Zowel in de natuurkunde als in de scheikunde wordt het begrip entropie gebruikt.
Het begrip entropie is net zo belangrijk als het begrip energie. Elk proces dat spontaan optreedt, of dat nu in je lichaam, in een cel of in het heelal is, vindt alleen maar plaats als daarbij geen energie verloren gaat en de entropie gelijk blijft of toeneemt. Het rare is dat er wel veel gepraat wordt over energie maar weinig over entropie.

Al meer dan honderd jaar zijn wetenschappers bezig met het begrip entropie. En het onderwerp is nog steeds actueel. Het begrip leverde veel discussie op omdat je het zowel op "alledaags" niveau kunt bekijken - waar het gekoppeld is aan zaken als warmte en temperatuur - als op "atomair" niveau waar het gedrag van de atomen bekeken wordt. Maxwell (een geleerde die zich ook bezighield met elektriciteit en magnetisme) bedacht zelfs een klein duiveltje, een demon om zijn standpunt in de discussie te bepalen.

In dit thema vind je informatie over entropie. Er wordt er op drie manieren iets verteld over entropie namelijk door op alledaags niveau en op atomair niveau naar het begrip entropie te kijken en door de demon van Maxwell onder de loep te nemen.

Entropie heeft echter nog veel meer kanten. Ook in de informatietheorie, de scheikunde, de kosmologie speelt entropie een rol.

Bij de "alledaagse" en "atomaire" aspecten van entropie hoort ook een aantal opdrachten, waarmee je direct aan de slag kunt voor een (profiel)werkstuk. In "bronnen en verder" worden boeken en sites genoemd die je kunnen helpen bij het maken van een werkstuk.

Een voorbeeld om een idee te geven wat je bij entropie kunt voorstellen: Zo zag mijn boekenkast eruit nadat hij was omgevallen: chaos. Op de foto onderaan deze pagina zie je mij voor dezelfde boekenkast staan. Daar is de boekenkast opgeruimd, de orde is hersteld maar dat heeft mij wel energie “gekost”.
Pas op: Dit voorbeeld is alleen bedoeld om je een beeld te geven, maar is natuurkundig niet juist. Natuurkundig mag ik hier niet van chaos spreken. Wat dan wel in de natuurkunde onder chaos en entropie verstaan wordt, wordt je in dit thema uitgelegd.

      Opdrachten:    
Alledaags Atoomniveau Demon van Maxwell Waterpomp Bronnen Overzicht
Entropiegrootte Bestaan atomen? Snelheidsverdeling MB